Avrupa Birliği (AB), Çin’in elektrikli araç (EV) üreticilerine verdiği devlet sübvansiyonlarının pazarı bozduğunu iddia ederek bir soruşturma başlattı. Bu durum, Çinli otomobil üreticilerinin yerel pazarda yabancı rakiplerini geride bıraktığı bir dönemde ticaret gerilimlerini artırabilir.
Çin’in EV Pazarında Hakimiyeti
Çin, dünyanın en büyük EV pazarıdır ve yerli markaların payı giderek artmaktadır. 2023’ün ilk yarısında, Çin’de üretilen yerel otomobil markaları, toptan otomobil pazarının %54’ünü oluşturdu. Bu, bir önceki yıla göre %48’lik bir artışa işaret ediyor ve yerli markaların art arda yabancı markaları geride bıraktığı ikinci 6 aylık döneme işaret ediyor.
Çin’in en çok satan 10 elektrikli araç üreticisinden 9’u BYD liderliğindeki yerel şirketlerdir. Tesla, EV Top 10’da yer alan tek yabancı otomobil üreticisidir. Ülkenin 2009’dan bu yana elektrikli araçlara odaklanması, onu küresel bir “takipçiden” sektörde küresel bir “lider” haline getirdi.
Çin’in EV sektöründeki başarısının arkasında devlet desteği büyük rol oynamaktadır. Çin hükümeti, EV alıcılarına vergi indirimleri, kredi kolaylıkları ve park ücreti muafiyetleri gibi teşvikler sunmaktadır. Ayrıca, EV üreticilerine araştırma ve geliştirme, altyapı ve teknoloji transferi gibi alanlarda destek sağlamaktadır.
AB’nin Endişeleri
AB ise Çin’in EV sübvansiyonlarının küresel pazar üzerinde haksız bir etkiye sahip olduğunu düşünmektedir. Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Çin’in fiyatları devasa devlet sübvansiyonları sayesinde yapay olarak düşük tuttuğunu ve bu durumun pazarı bozduğunu söyledi.
Von der Leyen, “Biz de pazarımızda içeriden gelen bu çarpıklığı kabul etmediğimiz gibi dışarıdan da bunu kabul etmiyoruz” dedi. AB’nin soruşturması, Çin’in EV sübvansiyonlarının AB’nin ticaret kurallarına uygun olup olmadığını inceleyecek ve gerekirse önlem alabilecek.
AB’nin soruşturması, Çin ile AB arasındaki gerilimin aylardır arttığı bir dönemde gelmektedir. AB, ABD’nin Enflasyonu Azaltma Yasasını kabul ettiğinde bunun “serbest ticaret kurallarını ihlal ettiğini” iddia ederek şikayette bulunmuştu. AB ayrıca, Çin’in insan hakları ihlalleri ve Hong Kong’daki demokrasi hareketine yönelik baskıları nedeniyle Çinli yetkililere yaptırım uygulamıştı.
AB, Çin ile ilişkisini “ayrıştırmadan” “riski azaltmak” için çalıştığını belirtmektedir. Ancak soruşturmanın sonuçları, iki taraf arasındaki uçurumu daha da derinleştirebilir.
Otomobil Üreticilerinin Tepkileri
AB’nin soruşturması, Avrupa otomobil üreticilerinin hisselerine olumlu yansıdı. Volvo Car’ın hisseleri %4,9 artış gösterdi; onu %4,7 ile Renault, %3,7 ile Forvia, %3,4 ile Dowlais ve VW, Valeo ve BMW gibi diğer önemli isimler takip etti. Ancak kazançlar, olası bir tepkinin ortaya çıkabileceği düşüncesiyle azaldı.
Çinli otomobil üreticilerinin hisseleri ise ilk başta geriledi. Li Auto %0,5, BYD %2,8 ve XPeng %3 düştü. Ancak bazı analistler, Çin’in EV pazarının büyüklüğü ve potansiyeli nedeniyle Çinli markaların uzun vadede avantajlı olacağını düşünmektedir.
AlixPartners’ın Şangay merkezli otomobil danışmanı Stephen Dyer, WSJ’ye, diğer otomobil üreticilerinin pazarda başarıya ulaşmak istiyorlarsa Çin’in gelişen eğiliminden ders almaları gerektiğini söyledi. Dyer, “Çin’deki EV pazarının büyümesi durdurulamaz. Bu pazarın dinamiklerini anlamak ve uyum sağlamak zorundasınız” dedi.
BİZİ TWİTTER'DAN TAKİP ET ►►►► https://twitter.com/personelilantc
BİZİ TELEGRAM'DAN TAKİP ET ►►►► https://t.me/personelilan
